Leki bez recepty – Najlepsze

Bardzo wyczerpująca lista leków bez recepty (OTC) dostępnych w Polsce, dodając więcej przykładów i kategorii. Należy jednak pamiętać, że rynek leków OTC jest bardzo duży i dynamiczny, więc ta lista wciąż nie będzie obejmować absolutnie wszystkich dostępnych produktów. Zawsze kluczowe jest zapoznanie się z ulotką i konsultacja z farmaceutą lub lekarzem.

1. Leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne

• Paracetamol:
  • Przykłady: Apap (różne wersje: Forte, Noc, Extra z kofeiną), Panadol (Femina, Extra), Efferalgan (tabletki musujące, Forte), Acenol Forte, Codipar (z kodeiną – wydawany po konsultacji z farmaceutą), Paramax.
  • Opis: Działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Stosowany w bólach różnego pochodzenia (głowy, zębów, mięśni, stawów, miesiączkowe) i gorączce. Bezpieczny dla żołądka w dawkach terapeutycznych. Dostępny w różnych dawkach (np. 500 mg, 1000 mg) i formach (tabletki, kapsułki, czopki, syropy, granulaty).
• Ibuprofen:
  • Przykłady: Ibuprom (RR Max, Sprint, Zatoki, Effect żel), Nurofen (Forte, Express Forte, dla dzieci Forte), Ibum (Forte, Supermax, Express), MIG (400mg), Metafen (z paracetamolem), Modafen (z pseudoefedryną – wydawany po konsultacji), Ibupar (Forte), Laboratoria PolfaŁódź Ibuprofen (Forte).
  • Opis: Niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ). Działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie. Skuteczny w bólach głowy (w tym migrenowych), zębów, mięśni, stawów, kręgosłupa, bólach miesiączkowych. Dostępny w dawkach 200 mg, 400 mg, 600 mg (max. OTC zwykle 400mg), w tabletkach, kapsułkach miękkich, syropach, czopkach, żelach do stosowania miejscowego.
• Kwas acetylosalicylowy (ASA):
  • Przykłady: Aspirin (C, Pro, Complex Hot), Polopiryna (S, C, Max), Etopiryna (z etenzamidem i kofeiną), Ascalcin (Plus), Alka-Seltzer.
  • Opis: NLPZ o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym, przeciwzapalnym. Stosowany w bólach i gorączce. W małych dawkach (np. 75mg, 100mg – często na receptę, ale Acard, Polocard są OTC) działa przeciwzakrzepowo. Może podrażniać żołądek.
• Ketoprofen:
  • Przykłady: Ketonal Active (kapsułki), Ketokaps Max (kapsułki), Ketospray Forte (aerozol na skórę), Ketoprofenum Fastum/Opokan-keto (żel).
  • Opis: Silniejszy NLPZ. W dawkach OTC (50 mg w kapsułkach) stosowany w krótkotrwałym leczeniu bólu o lekkim do umiarkowanego nasileniu. Żele i spraye stosowane miejscowo w bólach mięśni i stawów.
• Naproksen:
  • Przykłady: Aleve, Naxii, Apo-Napro Fast.
  • Opis: NLPZ o przedłużonym działaniu (do 12 godzin). Stosowany w bólach mięśni, stawów, kręgosłupa, bólach miesiączkowych, bólach głowy. Dostępny zwykle w dawce 220 mg lub 250 mg.
• Deksketoprofen:
  • Przykłady: Dexak (tabletki, granulat), Ketesse SL.
  • Opis: Szybko działający NLPZ (aktywna forma ketoprofenu). Stosowany w krótkotrwałym leczeniu ostrego bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego (np. bóle mięśniowo-szkieletowe, bóle zębów, bóle miesiączkowe).
• Metamizol sodowy:
  • Przykłady: Pyralgina (tabletki, krople), Gardan.
  • Opis: Silny lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy, słabsze działanie przeciwzapalne. Stosowany w bólach o dużym nasileniu i wysokiej gorączce, opornych na inne leki.
• Diklofenak (doustny i miejscowy):
  • Przykłady: Voltaren Acti Forte (tabletki 25 mg), Voltaren Emulgel 1%/2% (żel), Diclac Lipogel, Olfen Patch (plaster), Veral (żel).
  • Opis: NLPZ. Tabletki OTC stosowane w bólach reumatycznych, mięśniowych. Żele, plastry stosowane miejscowo w bólach stawów, mięśni, stanach zapalnych ścięgien, urazach.
• Preparaty złożone przeciwbólowe:
  • Przykłady: Metafen (Ibuprofen + Paracetamol), Solpadeine (Paracetamol + Kofeina + Kodeina – wydawany po konsultacji), Antidol 15 (Paracetamol + Kodeina – wydawany po konsultacji), Saridon (Paracetamol + Propyfenazon + Kofeina), Excedrin MigraStop (ASA + Paracetamol + Kofeina).
  • Opis: Łączą różne substancje czynne, często o uzupełniającym się mechanizmie działania, w celu zwiększenia skuteczności przeciwbólowej.
• Leki rozgrzewające/chłodzące (miejscowe):
  • Przykłady: Dip Hot Rozgrzewający (krem), Neo-Capsiderm (maść), Apap Ice (żel chłodzący), Altacet Ice (spray chłodzący), plastry rozgrzewające (np. Kapsiplast, Prestarium Thermo), plastry chłodzące (np. Apap Thermal Care).
  • Opis: Łagodzą bóle mięśni i stawów poprzez efekt rozgrzania (poprawa krążenia) lub schłodzenia (zmniejszenie obrzęku i stanu zapalnego). Zawierają np. kapsaicynę, mentol, kamforę, olejki eteryczne.

2. Leki na przeziębienie i grypę

• Preparaty złożone (wieloskładnikowe):
  • Przykłady: Gripex (Hot Activ, Max, Control, Noc), Theraflu (ExtraGrip, Zatoki), Fervex (regularny, Junior, D), Coldrex (MaxGrip, Junior), Vicks (SymptoMed Complete, AntiGrip Complex, AntiGrip Max), Febrisan, Polopiryna Complex, Aspirin Complex Hot, Tabcin Trend, Grypolek.
  • Opis: Łączą składniki przeciwbólowe/przeciwgorączkowe, obkurczające naczynia nosa, czasem przeciwhistaminowe, przeciwkaszlowe lub witaminę C. Łagodzą kompleksowo objawy przeziębienia i grypy. Dostępne w saszetkach do rozpuszczania, tabletkach, kapsułkach.
• Krople i spraye do nosa (udrażniające):
  • Substancje czynne: Ksylometazolina, Oksymetazolina, Nafazolina.
  • Przykłady: Otrivin (0.05%, 0.1%, Menthol, Ipra), Xylogel (0.05%, 0.1%, Hydro), Nasivin (Classic, Soft, Kids), Sudafed Xylospray (HA, DEX), Afrin (Menthol), Tyzine, Rhinazin.
  • Opis: Szybko udrażniają nos poprzez obkurczenie naczyń błony śluzowej. Stosować max. 5-7 dni.Wersje „hydro”, „HA” zawierają dodatki nawilżające (np. kwas hialuronowy, dekspantenol).
• Roztwory soli morskiej/fizjologicznej do nosa:
  • Przykłady: Marimer, Sterimar, Disnemar, Nebu-Dose Hialuronic/Hipertonic, Puri-Nasin, Tetrisal E, Quixx.
  • Opis: Oczyszczają i nawilżają błonę śluzową nosa, rozrzedzają wydzielinę. Mogą być stosowane długotrwale, także profilaktycznie i jako uzupełnienie leczenia kroplami obkurczającymi. Dostępne roztwory izotoniczne (do codziennej higieny) i hipertoniczne (udrażniające przy gęstym katarze).
• Leki wykrztuśne (kaszel mokry):
  • Substancje czynne: Acetylocysteina, Ambroksol, Bromoheksyna, Gwajafenezyna, Karbocysteina.
  • Przykłady: ACC (Optima, Hot, mini), Muccosolvan (tabletki, syrop, inhalacje), Flavamed (tabletki, syrop), Flegamina (Classic, Baby, Junior), Deflegmin (kapsułki, syrop), Ambroksol (Takeda, Hasco, Aflofarm), Pecto Drill (syrop, tabletki do ssania – karbocysteina), Guajazyl (syrop – gwajafenezyna), Erdomed Muno (saszetki – erdosteina).
  • Opis: Ułatwiają odkrztuszanie zalegającej wydzieliny. Zwykle nie stosować przed snem. Pić dużo płynów podczas kuracji.
• Leki przeciwkaszlowe (kaszel suchy):
  • Substancje czynne: Butamirat, Lewodropropizyna, Dekstrometorfan, Kodeina (wydawana po konsultacji).
  • Przykłady: Supremin (syrop, krople), Sinecod (syrop, krople), Levopront (syrop, tabletki), Acodin (150/300, Junior – dekstrometorfan), TussiDrill (dekstrometorfan), Thiocodin (syrop, tabletki – kodeina + sulfogwajakol), Solvetusan (lewodropropizyna).
  • Opis: Hamują odruch kaszlowy. Stosowane w męczącym, nieproduktywnym kaszlu.
• Preparaty do inhalacji:
  • Przykłady: Nebu-Dose (roztwory soli do nebulizacji), Inhalol, Amol (do inhalacji parowych), Olbas Oil (do inhalacji).
  • Opis: Roztwory do nebulizatorów nawilżają drogi oddechowe. Preparaty z olejkami eterycznymi do inhalacji parowych mogą łagodzić katar i udrażniać nos (ostrożnie u astmatyków i małych dzieci).
• Preparaty ziołowe na odporność/przeziębienie:
  • Przykłady: Esberitox N (tabletki), Immunactiv (kapsułki), Pelavo (syropy z pelargonią afrykańską), Sambucol (syropy z czarnego bzu), Oscillococcinum (granulki – lek homeopatyczny).
  • Opis: Zawierają wyciągi roślinne (np. z jeżówki, pelargonii afrykańskiej, czarnego bzu), które mają wspomagać naturalną odporność organizmu. Skuteczność bywa różna.

3. Leki na problemy trawienne

• Zgaga, nadkwaśność, refluks:
  • Leki zobojętniające: Rennie (Antacidum, Fruit), Maalox (zawiesina, tabletki), Gaviscon (o smaku mięty/anyżu, tabletki do żucia), Alugastrin (zawiesina, tabletki), Manti (tabletki do rozgryzania), Gelatum Aluminii Phosphorici. Działają szybko, ale krótko.
  • Inhibitory pompy protonowej (IPP): Controloc Control (pantoprazol 20mg), Ortanol Max (omeprazol 20mg), Bioprazol Bio Max (omeprazol 20mg), Nolpaza Control (pantoprazol 20mg), Pantoprazol Teva (20mg), Lansoprazol Lanto (lansoprazol 15mg), Helicid Control (omeprazol 20mg). Hamują produkcję kwasu, działają dłużej, na częstą zgagę.
  • Antagoniści H2: Famogast (famotydyna 20mg/40mg). Zmniejszają produkcję kwasu.
• Biegunka:
  • Zwalniające perystaltykę: Loperamid (Stoperan, Laremid, Imodium Instant, Smecta Stop Go). Leczenie objawowe.
  • Adsorbujące/Powlekające: Diosmektyt (Smecta, Dicostop, DicoStop Elektrolity), Węgiel aktywowany (Carbo Medicinalis VP, Carbo Activ). Wiążą toksyny, powlekają śluzówkę.
  • Probiotyki (wspomagająco): Enterol 250 (Saccharomyces boulardii), Lakcid Forte, LacidoEnter. Odbudowują florę bakteryjną.
  • Elektrolity: Orsalit, Dicoflor Elektrolity, Acidolit. Uzupełniają płyny i sole mineralne utracone podczas biegunki/wymiotów.
• Zaparcia:
  • Środki osmotyczne: Laktuloza (Duphalac, Lactulosum Takeda/Polpharma/Hasco), Makrogole (Forlax, Dicopeg Junior/Free, Xenna Balance, Olopeg). Zmiękczają masy kałowe poprzez zatrzymanie wody w jelicie.
  • Środki pobudzające perystaltykę: Bisakodyl (Dulcobis – tabletki/czopki, Bisacodyl VP), Pikosiarczan sodu (Guttalax – krople, Regulax Picosulfat). Działają drażniąco, do krótkotrwałego stosowania.
  • Środki poślizgowe/zmiękczające: Czopki glicerynowe, Dokuzan sodowy (np. w preparatach złożonych).
  • Błonnik (suplementy): Ispagul S (łupina babki jajowatej), Colon C, Błonnik Witalny. Zwiększają masę stolca, wymagają picia dużej ilości wody.
• Wzdęcia:
  • Symetykon/Dimetykon: Espumisan (kapsułki, krople), Ulgix Wzdęcia (Max, Forte), Esputicon, Simetigast Forte. Rozbijają pęcherzyki gazu.
• Niestrawność, uczucie pełności:
  • Enzymy trawienne: Travisto, Kreon Travix, Digestiv Complexx, Verdin Complexx. Wspomagają trawienie.
  • Preparaty ziołowe żółciopędne/rozkurczowe: Raphacholin C/Forte, Boldaloin, Sylimarol. Wspomagają pracę wątroby i wydzielanie żółci.
• Leki rozkurczowe (na bóle brzucha):
  • Drotaweryna: No-Spa (tabletki, Forte), Drotafemme Forte, Spastyna Max. Rozkurcza mięśnie gładkie np. jelit, dróg żółciowych, układu moczowo-płciowego.
  • Trimebutyna: Tribux Bio, Ircolon Forte. Reguluje motorykę przewodu pokarmowego, stosowana w zespole jelita drażliwego.

4. Leki na alergię

• Doustne leki przeciwhistaminowe:
  • Cetyryzyna: Zyrtec UCB, Allertec WZF, Amertil Bio, Cetip, Zyx Bio.
  • Loratadyna: Claritine SPE, Loratadyna Pylox/Galena, Flonidan Control.
  • Desloratadyna: Hitaxa Fast/Junior, Aleric Deslo Active, Jovesto.
  • Feksofenadyna: Allegra, Allegra Telfast 120mg.
  • Lewocetyryzyna: Lirra Gem, Contrahist Allergy, Zyx Bio.
  • Dimetynden: Fenistil (krople doustne – głównie dla dzieci, może powodować senność).
  • Opis: Blokują histaminę, łagodzą objawy alergii (katar, kichanie, świąd, pokrzywka). Leki nowszych generacji (desloratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna) zazwyczaj najmniej usypiają.
• Krople do oczu przeciwalergiczne:
  • Kromoglikan sodowy: Polcrom 2%, Allergocrom, Cromohexal. Stabilizują komórki tuczne.
  • Olopatadyna: Starazolin Alergia, Oftahist. Działanie przeciwhistaminowe i stabilizujące.
  • Azelastyna: Azel-Comod, Allergodil. Działanie przeciwhistaminowe.
  • Ketotifen: Zabak, Zaditen. Działanie przeciwhistaminowe i stabilizujące.
  • Opis: Łagodzą swędzenie, zaczerwienienie, łzawienie oczu w alergicznym zapaleniu spojówek.
• Spraye do nosa przeciwalergiczne:
  • Glikokortykosteroidy donosowe: Momester Nasal, Nasometin Control, Fanipos, Pronasal Control, Allegra Allergy Nasal (flutykazon). Najskuteczniejsze w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, wymagają regularnego stosowania.
  • Azelastyna: Allergodil. Szybko działający lek przeciwhistaminowy do nosa.
  • Kromoglikan sodowy: Polcrom 2%/4%. Mniej skuteczny od sterydów, ale bezpieczny, wymaga częstego stosowania.
  • Opis: Redukują katar, kichanie, swędzenie i blokadę nosa w katarze siennym.
• Wapno (wspomagająco):
  • Przykłady: Calcium (gluconicum, lacticum, C – tabletki musujące), Calperos (węglan wapnia).
  • Opis: Tradycyjnie stosowane jako środek wspomagający w łagodzeniu objawów alergicznych (np. pokrzywki), choć dowody naukowe na skuteczność są ograniczone. Może działać uszczelniająco na naczynia.

5. Leki stosowane miejscowo (na skórę i błony śluzowe)

• Środki odkażające/antyseptyczne:
  • Oktenidyna + Fenoksyetanol: Octenisept (płyn, żel, krem), Maxiseptic, Octedin. Szerokie spektrum, nie szczypie, do ran, skóry i błon śluzowych.
  • Jodopowidon: Betadine (roztwór, maść), Braunol. Szerokie spektrum, może barwić skórę, nie stosować przy chorobach tarczycy.
  • Chlorheksydyna: Octenilin żel (z oktenidyną), Corsodyl (płyn do płukania jamy ustnej), roztwory do odkażania (np. w szpitalach).
  • Nadtlenek wodoru (Woda utleniona 3%): Do powierzchownego odkażania, pieni się, może uszkadzać tkanki.
  • Etanol (Spirytus salicylowy, Asept): Głównie do odkażania nieuszkodzonej skóry, wysusza, szczypie na ranach.
  • Riwano: Rivanolum roztwór 0.1%. Działa bakteriostatycznie, barwi na żółto.
• Leki przeciwgrzybicze:
  • Klotrimazol: Clotrimazolum (GSK, Hasco, Aflofarm – krem, płyn), Canesten (krem). Na grzybice skóry, także w infekcjach intymnych.
  • Terbinafina: Terbinafina (Ziaja, Genoptim – krem), Lamisilatt (krem, spray), Undofen Max (krem, spray). Skuteczna zwłaszcza na grzybicę stóp.
  • Mikonazol: Daktarin (krem, puder). Szerokie spektrum.
  • Bifonazol: Canespor Onychoset (maść na grzybicę paznokci ze skrobakiem).
  • Cyklopiroks: Pirolam (żel, lakier do paznokci), Batrafen (lakier – może być Rx). Na grzybice skóry i paznokci.
• Leki na stany zapalne, świąd, ukąszenia:
  • Hydrokortyzon (0.5%): Hydrocortisonum (Oceanic, Aflofarm, Ziaja – krem, maść). Słaby steryd na łagodne stany zapalne, ukąszenia, AZS. Stosować krótko, na małe powierzchnie.
  • Dimetynden: Fenistil (żel), Foxill (żel). Lek przeciwhistaminowy, łagodzi świąd, obrzęk po ukąszeniach, w pokrzywce.
  • Krotamiton: Crotamiton Farmapol (maść, płyn). Przeciwświądowy, także na świerzb (ale leczenie świerzbu wymaga konsultacji lekarskiej).
• Leki na oparzenia, rany, regenerację skóry:
  • Dekspantenol: Bepanthen (Baby, Derm Krem, Plus – z chlorheksydyną), Panthenol (pianka, krem – różne firmy). Nawilża, przyspiesza gojenie.
  • Alantoina: Alantan (maść, krem, Plus – z dekspantenolem). Działa regenerująco, przeciwzapalnie.
  • Wyciąg z cebuli, heparyna, alantoina: Contractubex (żel na blizny).
  • Kwas hialuronowy: Cicatridina (krem, czopki), Help4Skin Gojenie Ran (żel). Wspomaga gojenie.
  • Sól srebrowa sulfadiazyny: Argosulfan (krem – głównie na oparzenia, może wymagać recepty w niektórych przypadkach). Działa przeciwbakteryjnie.
  • Hydrokoloidy, opatrunki specjalistyczne: Compeed (plastry na pęcherze, opryszczkę), Granuflex (opatrunki – często w aptekach, ale użycie na większe rany po konsultacji), SutriHeal (maść z żywicą świerku).
• Leki na opryszczkę:
  • Acyklowir: Hascovir (Control, Pro, Lipożel), Zovirax (Intensive, Duo – z hydrokortyzonem), Herpex (krem). Dostępne też tabletki (Hascovir Control Max, Hevipoint). Hamuje namnażanie wirusa.
  • Denotywir: Vratizolin (krem).
  • Dokozanol: Erazaban (krem). Działa na wczesnym etapie.
• Leki na trądzik (łagodny):
  • Nadtlenek benzoilu: Benzacne (5%, 10% żel), Akneroxid L (5%, 10% płyn). Działa przeciwbakteryjnie, złuszczająco.
  • Kwas azelainowy: Skinoren (krem, żel – niższe stężenia mogą być OTC), Acne-Derm (krem). Działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, rozjaśnia przebarwienia.
  • Kwas salicylowy: W wielu kosmetykach i dermokosmetykach (toniki, żele myjące, kremy). Działa złuszczająco, odblokowuje pory.
  • Tlenek cynku: Pasta cynkowa, Sudocrem (wspomagająco). Działa wysuszająco, ściągająco.

6. Leki na ból gardła

• Tabletki/Pastylki do ssania:
  • Z substancjami antyseptycznymi: Strepsils (różne rodzaje), Neo-angin, Sebidin Plus, Halset. Odkażają.
  • Z substancjami przeciwzapalnymi (NLPZ): Strepsils Intensive (flurbiprofen), Strefen (flurbiprofen), Cholinex (salicylan choliny). Zmniejszają ból i stan zapalny.
  • Z substancjami miejscowo znieczulającymi: Orofar Max (lidokaina + cetylpirydynium), Septolete Ultra (benzydamina + cetylpirydynium), Gardimax Medica (lidokaina + chlorheksydyna), Orenzym Plus (z enzymami). Szybko łagodzą ból.
  • Na bazie ziół/naturalne: Isla (porost islandzki), Fiorda (porost islandzki), Tymianek i Podbiał, Propolki, Emser Pastillen (sole mineralne). Nawilżają, łagodzą podrażnienia.
• Aerozole/Spraye do gardła:
  • Z benzydaminą: Tantum Verde / Forte, Uniben. Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, miejscowo znieczulająco.
  • Z chlorheksydyną/cetylpirydynium: Gardimax Medica Spray, Sebidin Intensive. Działają odkażająco.
  • Z naturalnymi składnikami: Argentin-T (z nanosrebrem), Gardlox (ziołowy), Miramile Nasal (ziołowy).

7. Witaminy, minerały i suplementy diety

• Witamina C: Ascorvita Max, Rutinoscorbin (z rutozydem), Cerutin, Cebion, Vitaminum C Teva.
• Witamina D3: Vigantolletten (1000/2000 IU), Ibuvit D (1000/2000/4000 IU), Vigalex (Forte/Max/Bio), Solderol, Bio-Witamina D3 D-Pearls. Różne dawki, ważne dla kości i odporności.
• Magnez: Magne B6 (różne wersje), Slow-Mag B6, Maglek B6, Chela-Mag B6, Magvit B6, Magnefar B6. Różne sole (cytrynian, mleczan, chlorek, asparaginian, tlenek) i dawki.
• Wapń: Calperos (500/1000 – węglan wapnia), Calcium (gluconicum, lacticum – glukonian, mleczan – niższe dawki), Osteogenon (z osseiną – może być Rx). Często łączony z wit. D3 (Calperos Osteo, Vitrum Calcium).
• Żelazo: Ascofer, Szelazo+SR, Biofer Folic (z kwasem foliowym), Tardyferon Fol (z kwasem foliowym – może być Rx). Na niedobory, leczenie anemii pod kontrolą lekarza.
• Cynk: Zincas Forte, Zincas. Wspomaga odporność, zdrowie skóry.
• Potas: Potazek (kapsułki o przedłużonym uwalnianiu), Kalipoz Prolongatum (może być Rx), Katelin+ SR. Uzupełnianie niedoborów, często przy stosowaniu diuretyków.
• Selen: Selen (Bio-Selen + Cynk). Antyoksydant, ważny dla tarczycy.
• Witaminy z grupy B: Vitaminum B compositum/complex, Neurobion Advance (B1, B6, B12), Neurovit Fast (może być Rx), Kwas foliowy (Folik 0.4mg), Witamina B12 (np. Naturell, Metylo B12).
• Preparaty wielowitaminowe/mineralne: Centrum (różne wersje), Supradyn (Intensia Energy, Fast Energy), Falvit, Vigor (Up!, Multiwitamina), Bodymax (Plus, Sport), Olimp Vita-Min Multiple Sport. Zestawy dopasowane do wieku, płci, potrzeb.
• Kwasy Omega-3: Gold Omega 3, Mollers Forte, Naturell Omega-3. Wspierają serce, mózg, wzrok.
• Koenzym Q10: Koenzym Q10 (Naturell, Olimp). Antyoksydant, wspomaga produkcję energii.

8. Pielęgnacja oczu

• Nawilżające krople do oczu („sztuczne łzy”):
  • Z hialuronianem sodu: Hyal-Drop Multi, Hyabak, Hialeye Free, Starazolin (HydroBalance, Suche i Podrażnione Oczy), Blink Intensive Tears.
  • Z innymi substancjami nawilżającymi: Systane (Ultra, Complete, Hydration), Thealoz Duo (trehaloza + hialuronian), Cationorm, Artelac (Complete, Splash).
  • W formie żelu: Oftagel, Vidisic Gel, Corneregel (z dekspantenolem). Dłuższe działanie, mogą chwilowo zamazywać widzenie.
  • Opis: Łagodzą objawy suchego oka. Wiele dostępnych w wersji bez konserwantów (np. „multi”, „COMOD”, „ABAK”, minimsy).
• Krople obkurczające naczynia (na zaczerwienienie):
  • Z tetryzoliną: Starazolin (Czerwone Oczy), Visine Comfort. Do stosowania doraźnego, krótkotrwałego.
• Płyny do przemywania oczu:
  • Przykłady: Blephasol, Oftahist (do przemywania).
  • Opis: Do higieny powiek i okolic oczu, np. przy zapaleniu brzegów powiek.

9. Choroba lokomocyjna

• Dimenhydrynat: Aviomarin, Aviomarin Natural (z imbirem). Lek przeciwhistaminowy I generacji, działa przeciwwymiotnie i uspokajająco, może powodować senność.
• Imbir (wyciąg): Lokomotiv (syrop, pastylki), Amarin (tabletki), Motilio. Naturalny środek łagodzący nudności.

10. Łagodne środki nasenne i uspokajające

• Melatonina: Melatonina LEK-AM (1mg, 3mg, 5mg), Melatonina Polfarmex. Reguluje rytm dobowy, ułatwia zasypianie, zwłaszcza przy jet-lagu lub pracy zmianowej.
• Preparaty ziołowe:
  • Kozłek lekarski (Waleriana): Valused (kapsułki, krople), Tabletki uspokajające Labofarm, Persen Forte/Noc.
  • Męczennica cielista (Passiflora), Chmiel, Melisa: Neospasmina (syrop, Extra kapsułki), Kalms, Nervomix Forte/Control.
  • Opis: Łagodzą napięcie nerwowe, ułatwiają zasypianie. Skuteczność może być indywidualna. Stosować doraźnie.

11. Hemoroidy

• Czopki i maści:
  • Z tribenozydem i lidokainą: Procto-Glyvenol (czopki, krem). Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwświądowo, poprawiają napięcie naczyń.
  • Z diosminą/hesperydyną (miejscowo): Procto-Hemolan (krem, czopki). Działają ochronnie, poprawiają mikrokrążenie.
  • Z kwasem hialuronowym i składnikami łagodzącymi: Proktis-M (czopki, maść), Anusir (czopki, maść). Wspomagają gojenie, łagodzą.
  • Z wyciągiem z kasztanowca/ruszczyka: Posterisan (czopki, maść – ze standaryzowaną zawiesiną kultury bakteryjnej), Aesculan (maść).
• Tabletki doustne (wspomagające leczenie):
  • Diosmina/Hesperydyna: Diohespan Max, Diosminex Max, DIH Max Comfort, Procto-Hemolan Control. Wzmacniają naczynia krwionośne, poprawiają przepływ żylny.
  • Wyciąg z ruszczyka: Cyclo 3 Fort (może być Rx), Rostil Max. Poprawiają napięcie naczyń żylnych.

12. Infekcje intymne (grzybicze)

• Klotrimazol (dopochwowo): Clotrimazolum GSK/Hasco (tabletki dopochwowe 100mg, 500mg), Canesten (kapsułka dopochwowa 500mg). Leczenie grzybicy pochwy i sromu. Krem Clotrimazolum stosuje się zewnętrznie.
• Probiotyki ginekologiczne: Lactovaginal (kapsułki dopochwowe), Invag (kapsułki dopochwowe), Lakcid Intima (kapsułki dopochwowe), Provag (kapsułki doustne). Uzupełniają florę bakteryjną, wspomagająco w leczeniu i profilaktyce.
• Ważne: W przypadku pierwszej infekcji, nawrotów lub wątpliwości co do przyczyny, konieczna jest konsultacja ginekologiczna.

13. Kurzajki i odciski

• Preparaty z kwasem salicylowym i mlekowym: Brodacid (płyn), Acerin (płyn na odciski), Salicylol (płyn). Działają keratolitycznie (złuszczająco).
• Krioterapia (wymrażanie): Wartner, Undofen Krioterapia, Scholl Freeze Verruca & Wart Remover. Aplikatory do wymrażania kurzajek w domu.
• Plastry na odciski: Compeed, Scholl. Z kwasem salicylowym lub jako ochrona.

14. Rzucanie palenia

• Nikotynowa Terapia Zastępcza (NTZ):
  • Plastry: Niquitin (różne dawki), Nicorette (Invisipatch). Dostarczają nikotynę przez skórę.
  • Gumy do żucia: Nicorette (Classic, Freshfruit, Icemint). Szybkie dostarczenie nikotyny.
  • Pastylki do ssania/tabletki podjęzykowe: Niquitin MiNi, Nicorette Coolmint.
  • Aerozol do jamy ustnej: Nicorette Spray. Najszybsze działanie.
• Cytyzyna: Tabex, Desmoxan, Recigar. Alkaloid roślinny działający podobnie do nikotyny, zmniejsza głód nikotynowy i objawy odstawienia.

15. Wspomaganie odchudzania

• Uwaga: Skuteczność wielu preparatów jest ograniczona i powinny być stosowane jako dodatek do diety i aktywności fizycznej.
• Błonnik: Colon C, Ispagul S, Solgar Błonnik. Zwiększa uczucie sytości, reguluje pracę jelit.
• Chrom: Chrom Activ, Bio-Chrom. Może pomagać regulować poziom cukru we krwi i zmniejszać apetyt na słodycze.
• L-karnityna: L-Karnityna (Olimp, Bio-Tech). Bierze udział w metabolizmie tłuszczów, często stosowana przed wysiłkiem fizycznym.
• Preparaty ziołowe/złożone: Therm Line Forte, Figura (herbatki), Apetiblock. Mogą zawierać wyciągi np. z zielonej herbaty, gorzkiej pomarańczy, Garcinia cambogia, które mają wspomagać metabolizm lub hamować apetyt.

16. Pielęgnacja uszu

• Preparaty do usuwania woskowiny: Akustone, Fonix Ból Uszu/Higiena, Solwax Active, Cerumex MD. Rozpuszczają lub zmiękczają woskowinę, ułatwiając jej usunięcie.
• Preparaty łagodzące stany zapalne (wspomagająco): Fonix Ból Uszu, Otinum (może być Rx – zawiera salicylan choliny). Do stosowania w łagodnych stanach zapalnych zewnętrznego przewodu słuchowego, ale ból ucha zawsze wymaga konsultacji lekarskiej.

---

Bardzo ważne przypomnienie:

• Ta lista, mimo starań, nie jest kompletna. Istnieje o wiele więcej produktów OTC.
• Zawsze czytaj ulotkę przed zastosowaniem leku. Zwróć uwagę na dawkowanie, przeciwwskazania, możliwe skutki uboczne i interakcje z innymi lekami.
• Konsultuj się z farmaceutą lub lekarzem, zwłaszcza jeśli:
  • Masz jakiekolwiek wątpliwości co do wyboru leku.
  • Chorujesz przewlekle lub przyjmujesz inne leki na stałe.
  • Objawy są nietypowe, nasilone lub nie ustępują mimo leczenia.
  • Lek ma być podany dziecku, kobiecie w ciąży lub karmiącej piersią.
• Niektóre leki OTC (np. z pseudoefedryną, kodeiną) mogą być wydawane tylko po krótkiej konsultacji z farmaceutą i w ograniczonej ilości.
• Dostępność poszczególnych marek może różnić się w zależności od apteki.